Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Yunanistan’ı AİHM kararlarını ivedilikle uygulamaya çağırdı
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 14-16 Eylül 2021 tarihlerinde Strazburg’da yaptığı son toplantıda Batı Trakya Türk toplumunun dernekleriyle ilgili Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu’nu yeniden inceledi.
Bakanlar Komitesi, 16 Eylül 2021 tarihinde aldığı kararda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) söz konusu davalardaki nihai kararlarının üzerinden 13 yıl geçmesine rağmen İskeçe Türk Birliği’nin resmi statüsünün iadesi için yaptığı temyiz başvurusunun Yunanistan Yargıtayı (Arios Pagos) tarafından reddedilmesi ile Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği’nin davalarının ulusal mahkemeler tarafından hala esastan görülmemesini eleştirdi.
Bakanlar Komitesi, Yargıtay’ın 29 Haziran 2021 tarihinde aldığı İskeçe Türk Birliği’nin temyiz başvurusunu reddeden ve derneğin feshinin yasal olduğunu belirten 840/2021 sayılı kararının AİHM’nin 27 Eylül 2008 tarihindeki nihai kararında açıkça reddettiği aynı gerekçelere dayanmasını bilhassa endişeyle not ettiğini belirterek, Yargıtay’ın aldığı kararda, AİHM tarafından dile getirilen dernek başkanının veya üyelerinin hiçbir zaman şiddeti, ayaklanmayı veya demokratik ilkelerin inkarını savunmadığını belirten “temel unsuru” dikkate almamış olmasından ve bunun tersini gösteren hiçbir kanıt sunulmamasından duyduğu üzüntüyü ifade etti.
Ayrıca Yargıtay’ın öne sürdüğü İskeçe Türk Birliği’nin tüzüğündeki derneğin amaçlarına dair ilave gerekçelerin AİHM tarafından açıkça ima edilmediğini belirten Bakanlar Komitesi, Yargıtay’ın bu gerekçelere dayanarak derneğin feshini onaylayan kararının Yunanistan’ın uygulamakla yükümlü olduğu AİHM kararının sonuçlarına ve ruhuna uygun olmadığının altını çizdi. Bakanlar Komitesi, 2017 yılında Medeni Usul Kanunu’nda yapılan ve davaların yeniden açılmasına izin veren yasa değişikliğinin İskeçe Türk Birliği ile ilgili AİHM kararının hızlı, tam ve etkili bir şekilde uygulanmasına yol açmadığının görüldüğünü vurguladı.
Yargıtay’ın son kararından sonra Yunan makamlarının İskeçe Türk Birliği’nin kendisini Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ihlalinin kurbanı olarak görmesi durumunda yeniden AİHM’ye başvuruda bulunmaktan başka bir çıkar yol sunmadığını endişeyle not eden Bakanlar Komitesi, Yunan makamlarını İskeçe Türk Birliği davasında tespit edilen ihlalin AİHS’nin toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne dair 11. maddesi ve ilgili AİHM kararıyla tam ve etkili bir şekilde uyumlu olarak düzeltilmesine yönelik alternatif yolları araştırmak için Sekretarya ile diyaloğunu güçlendirmeye çağırdı. Bakanlar Komitesi ayrıca, Yunan makamlarından 1 Ekim 2021’de yapılması öngörülen duruşmada Yargıtay tarafından Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği’nin temyiz başvuruları hakkında kararın derhal ve AİHS’nin 11. maddesi ve AİHM’nin içtihadı ile tam ve etkili bir şekilde uyumlu olarak alınması için harekete geçmesini istedi.
Yargıtay’ın İskeçe Tük Birliği’nin temyiz başvurusunu reddeden 840/2021 sayı ve tarihli kararıyla AİHM kararını görmezden gelmesini ve bugüne kadar Yargıtay’ın içtihat hukukunu AİHM’ninkiyle tam ve etkili bir şekilde uyumlu hale getirmemesini derin bir endişeyle not eden Bakanlar Komitesi, Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu’nu incelemeye en geç Haziran 2022’deki toplantısında devam etme kararı aldı.
Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) Başkanı Halit Habip Oğlu, “Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi ülkemiz Yunanistan’ın Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu ile ilgili AİHM kararlarını ve AİHM içtihat hukukun görmezden geldiğini çok açık bir dille ifade etmiş, toplumumuzun örgütlenme özgürlüğünün ihlaline derhal son verilmesini istemiştir. Bakanlar Komitesi, Yargıtay’ın son ret kararında öne sürdüğü gerekçelerin AİHM’nin 2008 yılındaki nihai kararında zaten açıkça kabul görmediğini bir kez daha teyit etmiş, ülkemizi İskeçe Türk Birliği’nin 38 yıldır uğradığı haksızlığa son vermeye çağırmıştır. Öte yandan Yargıtay’ın 29 Haziran 2021 tarihli kararı ülkemizin toplumumuzun Türk kimliğini inkar eden politikasının bir yansıması olup alenen hukuki değil siyasi bir karardır. Ülkemizin Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu ile ilgili AİHM kararlarını 13 yıldır ısrarla uygulamaması ve AİHM içtihat hukukunu görmezden gelmesi nedeniyle Bakanlar Komitesi’nden yapacağı bir sonraki incelemede AİHS’nin 46. maddesi uyarınca ülkemize karşı ihlal prosedürünü başlatmasını talep ediyoruz.” dedi.
