Sultan II. Abdülhamid’in Batı Trakya’daki Özel Mülkleri
Osmanlı padişahlarından Sultan II. Abdülhamid'in 1876-1908 yıllarına ait, Anadolu, Ortadoğu, Balkanlar ve Trakya'daki mal varlığına ilişkin 7 bin 756 taşınmazının tapu kayıtları, Türkiye Cumhuriyeti Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü arşivlerinde mevcuttur. Yunanistan özelinde yapılan araştırmalar sonucunda Sultanın Yunanistan’ın Dedeağaç, Ferecik, Gümülcine, İskeçe, Taşöz adası, Selanik ve Yanya şehirlerinde özel mülkleri bulunduğu tespit edilmiştir. Örneğin Sultan II. Abdülhamid dönemini çalışan bir tarihçi olarak yapmış olduğum araştırmalar neticesinde Sultan II. Abdülhamid’in Batı Trakya’nın İskeçe iline tabi olan Bulustra (Άβδηρα) Belediyesine bağlı Sakarkaya (Λευκόπετρα) köyündeki özel mülklerinin olduğu tespit edilmiştir.
Sakarkaya (Λευκόπετρα) köyüne ait Sened-i Hâkânî (Tapu Senedi)
Gümülcine sancağına tâbî İskeçe kazâsında Sakarkaya karyesinde arâzi-i emîriyyeden Kozlar’da Sazlık mevkîʻinde şarken Ayazoğulları arâzisi, garben Hacı Hafız Ağazâde Ali Bey arâzîsi, şimâlen Zâhid oğlu Hüseyin Efendi, cenûben Timur oğlu Yanni ve Nikola arâzîleri ile mahdud onüç dönüm bin iki yüz zirâʻ-i atik dört dönüm on dokuz evlek yediyüz kırk arşın otuz yedi girah altmış sekiz parmak-ı cedid yirmi dört guruş bedelli (bedelle) sazlık Mâliye Hazîne-i Celîlesinden teferrüğ olub Emlâk-ı Seniyye-i Mülûkâne’ye ilâve olunarak Haziran sene 318 târih ve yirmi altı numerolu senedi terkîm edilmiş ise de zirâʻı tahrîr edilmemiş olduğundan, nâm-ı mes’adet-ittisâm Cenab-ı Hilâfetpenâhi’ye olarak tebdîlen senedinin tanzîm ve takdîmi kazâ-ı mezkûrdan vârid olub, zirde şehr ve numerosu merkûm hâsılât defterinden anlaşılmasıyla mıʻcebince mezkûr sazlık hâlâ serir-i ârâ-yı Hilafet-i uzmâ ve revnak-bahşâ-yı Saltanat Kübra şevketlü, kudretlü, mehâbetlü, azametlü veliʻnimet biminnetimiz Pâdişâhımız es-Sultân ibnu's-sultân es-Sultânu'l-Gâzî Abdulhamîd Hân-ı sânî edâme'llahu taalâ eyyâme 'umrihî ve nasarahu ilâ âhiri'd-deverân Efendimiz Hazretleri’nin uhde-i mekârim-idde-i cenâb-ı Hilâfetpenâhî’lerine kayd olunarak biş-şevketi vel iclâl kemâl-i sürûr ve neşât ve fart-ı hubur ve inbisat ile tasarruf buyrulmak dâavât-ı hayriyyesi yâd ve tezkâr ve Arâzi Kānûnnâme-i Hümayûnu ahkâmına tevfîkan evlâd-ı zükûr ve inasa mütesaviyen intikal etmek şartıyla işbu Sened-i Hakânî’nin tahrîr ve hasbe’l-meʻmuriye bi’t-temhîr mübârek ve mesʻud-ı hâk-i pây-i uyûn-ı ârâ-yı Cenâb-ı mülk-dârilerine takdîme ictisar kılındı.
Fî 2 Rebiyülâhir sene Hicri 1322 (Miladi 1904) ve Rûmî fî 3 Haziran 1320 (Miladi 1904)
Sened Numerosu: 31
Defter-i Hâkânî Defter-i Mâh: Kânunu sani - Rûmî 1319 (Miladi 1904)
Özet
Elhasıl, 16 Haziran 1904 tarihinde Sultan’a hitaben meth-u sena, dua ve seçili ifadeleri bir tarafa bırakırsak sözü edilen tapunun özeti şu ki: Gümülcine sancağına bağlı İskeçe kazasında Sakarkaya köyü Kozlar’da “Sazlık” denen yerde bugünkü ölçülerle 20 dönüm kadar arazi, Sultanın erkek ve kız evlatlarına da intikal etmek (miras kalmak) şartıyla, II. Abdulhamîd Hân adına tapu edilmiştir.
