BM İnsan Hakları Komitesi’nden Yunanistan’a eleştiriler

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Komitesi, 14 Ekim-7 Kasım 2024 tarihlerinde İsviçre’nin Cenevre şehrinde gerçekleştirdiği 142. oturumunda incelediği Yunanistan’ın sunduğu 3. periyodik ülke raporu ile ilgili kabul ettiği sonuç gözlemlerini yayımladı.

BM Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’ne (ICCPR) taraf olan Yunanistan’a yönelik tavsiyelerin yer aldığı sonuç gözlemlerinde Komite’nin Yunan Anayasası’nın Sözleşme’nin yerel hukukta doğrudan uygulanabilirliğini öngörmesini memnuniyetle karşıladığı ancak Sözleşme hakkında kamuoyunda farkındalığı artırmak için alınan tedbirlere ilişkin bilgi eksikliğinden üzüntü duyduğu ifade ediliyor.

Komite, Yunanistan’ın deniz ve kara sınırlarında geri göndermeme ilkesinin ihlali niteliğindeki geri itmelere dair çok sayıdaki bildirimden ciddi şekilde endişe duyduğunu belirterek Yunanistan’a, kendisine atfedilen yabancıların keyfi ve toplu olarak sınır dışı edilmesi uygulamasını durdurmasını, gönüllü geri dönüş süreçlerinde zorlamayı önlemek için etkili güvenceler oluşturmasını ve güvenli üçüncü ülkelerde mevcut koruma düzeyinin nesnel bireyselleştirilmiş değerlendirmelerini yapmasını tavsiye ediyor.

Komite, yerel yetkililerin eleştirel haber yapılmasını bastırmak ve gazeteciler üzerinde mali ve psikolojik baskı oluşturmak için kamu katılımına karşı stratejik davalar (SLAPP’ler) açtığı yönündeki bildirimler konusunda endişe duymaya devam ettiğini belirterek, Yunanistan’ın Sözleşme’nin 19. maddesi uyarınca herkesin ifade özgürlüğü hakkını tam olarak kullanmasını garanti altına almak için gerekli tüm önlemleri alması ve Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun gazetecilerin SLAPP’lere karşı korunmasına ilişkin tavsiyesini tam olarak uygulaması gerektiğini kaydediyor.

Komite Yunanistan’a, yasada ve uygulamada, örgütlenme özgürlüğü hakkının etkili bir şekilde kullanılmasını garanti altına almak ve uygulanan tüm kısıtlamaların Sözleşme’nin 22. maddesine sıkı sıkıya uymasını sağlamak için gerekli tüm adımları atmasını tavsiye ediyor.

Komite, Yunanistan’ın Trakya bölgesindeki Müslüman azınlığı tanımasını memnuniyetle karşılamakla birlikte etnik, dinsel veya dilsel azınlıklara mensup olduğunu ifade edenler de dahil olmak üzere tüm kişilerin kültür, meslek ve dinsel uygulamalarını ve dillerini eşit ve etkili bir şekilde yaşamalarına yönelik yetersiz garantilerden endişe duyduğunu ifade ediyor. Komite Yunanistan’a, ülkedeki etnik, dinsel veya dilsel azınlıklara mensup tüm kişilerin her türlü ayrımcılığa karşı etkili bir şekilde korunmasını ve 27. madde dahil olmak üzere Sözleşme kapsamındaki haklarından tam olarak yararlanabilmelerini sağlamasını tavsiye ediyor.

BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi’nde özel istişari statüye sahip olan Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF), Sözleşme’ye taraf ülkelerin uygunluğunu inceleyen BM İnsan Hakları Komitesi’nin 142. oturumuna çevrim içi katılarak Yunanistan’ın incelendiği 21-22 Ekim’deki toplantıları takip etmişti. ABTTF oturum öncesinde de Yunanistan’ın Komite’ye sunduğu 3. periyodik ülke raporuna dair bir rapor hazırlamış, Batı Trakya Türk toplumunun etnik Türk kimliği, eğitim, örgütlenme özgürlüğü, din özgürlüğü, siyasi temsil ve Türk toplumuna karşı nefret söylemine dair sorun ve konuları ayrıntılı olarak aktardığı raporunu Komite’ye iletmişti.

BM İnsan Hakları Komitesi’nin Yunanistan’la ilgili sonuç gözlemlerine https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CCPR%2FC%2FGRC%2FCO%2F3&Lang=en linkinden ulaşabilirsiniz.