Süpermarketlerde alışveriş sepetleri hafifledi, fiyatlar hafiflemedi!

Yunanistan’daki süpermarketlerde tüketicileri doğrudan ilgilendiren önemli gelişmeler yaşanıyor. 2025 yılı başından itibaren, markalı ürünlerin ortalama alışveriş sepetinin değeri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,65 oranında gerileyerek 210,65 euro seviyesine indi. Ancak bu düşüş, 2021-2024 yılları arasında kaydedilen yaklaşık yüzde 20'lik artışın yanında oldukça sınırlı kaldı. Uzmanlar, fiyatların 2021 öncesi seviyelere dönmesinin artık mümkün olmadığını vurguluyor.

Buna karşın, marketlerin kendi markalarını taşıyan (özel etiketli) ürünlerde fiyat artışı devam ediyor. 2025 yılı ilk çeyreğinde bu ürünlerin ortalama sepet fiyatı 144,6 euroya yükseldi. Son dört yılda, özel etiketli ürünlerde yüzde 19,46'lık artış kaydedildi.

Öte yandan, süpermarketlerdeki genel ciroda da dikkat çekici bir artış yaşandı. 5 Ocak - 6 Nisan 2025 döneminde, hızlı tüketim ürünlerinin satışları yüzde 5,4 oranında artarken, satılan ürün adedinde de yüzde 3,9'luk büyüme kaydedildi. Özellikle markalı ürünlerde yüzde 4,3, özel etiketli ürünlerde ise yüzde 3 oranında adet bazlı artış görüldü.

Uzmanlar, bu büyümenin artık fiyat artışlarından değil, gerçek tüketim talebinden kaynaklandığına dikkat çekiyor. Ortalama birim fiyat artışı ise sadece yüzde 1,5 düzeyinde gerçekleşti.

Ancak bazı ürünlerde fiyat baskısı devam ediyor. Özellikle kahve ve kakao fiyatlarında yaşanan küresel artış, ilgili ürün gruplarını doğrudan etkiliyor. New York Borsası'nda Arabica kahvesinin fiyatı geçen yıla göre yüzde 73 artarken, Robusta türü kahvede bu oran yüzde 30 oldu. Kakao fiyatlarında ise son üç yılda yüzde 163’lük devasa bir artış yaşandı. Bu durum, çikolata içeren kahvaltılık ürünler ve tatlıların fiyatlarına da yansıyor.

Son veriler, marketlerde genel enflasyonun Mart 2025 itibarıyla yüzde 1,59 seviyesinde olduğunu ve yıllık bazda (Nisan 2024-Mart 2025) ise yüzde 0,27 oranında hafif bir fiyat düşüşü yaşandığını gösteriyor.

Son veriler, neye işaret ediyor?

Son veriler, Yunanistan'da tüketici alışkanlıklarının değiştiğine ve vatandaşların daha bilinçli harcama yaptıklarına işaret ediyor. Fiyatlardaki yüksek artış sonrası yaşanan kısmi durağanlaşma olumlu bir gelişme olarak görülse de, temel tüketim maddelerinde pandemi ve kriz dönemlerinde oluşan yüksek seviyeler kalıcı hale gelmiş durumda.

Özel etiketli ürünlerin fiyatlarındaki düzenli artış ise, tüketicinin daha ekonomik seçeneklere yönelse dahi artık bu ürünlerde bile "uygun fiyatlı" algısının zayıfladığını gösteriyor. Ayrıca kahve ve kakao gibi global tarım ürünlerindeki aşırı yükselişler, en temel gıda kalemlerine bile doğrudan yansımaya devam ediyor.

Bütün bu gelişmeler, halkın alım gücünün korunabilmesi için kalıcı ve yapısal çözümler üretilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyor.